عنوان فارسی : |
نمونه سوالات استخدامی سم شناسی شغلی و بیماری های ناشی از کار + پاسخنامه |
تعداد صفحه: 114 صفحه | فرمت فایل: pdf (پی دی اف) |
تعداد سوال: 91 نمونه سوال پرتکرار به همراه پاسخنامه تشریحی | قابلیت چاپ و پرینت: دارد |
پاسخنامه: دارد | نوع سوالات: چهار گزینه ای |
سم شناسی شغلی و بیماری های ناشی از کار، به عنوان یکی از دروس پایهای و اساسی در رشته بهداشت حرفه ای، نقش حیاتی در حفظ و ارتقای سلامت شاغلین در محیطهای کاری ایفا میکند. این حوزه به بررسی و شناسایی عوامل زیان آور شیمیایی، فیزیکی، بیولوژیکی و ارگونومیکی موجود در محیط کار میپردازد و مکانیسم اثرگذاری این عوامل بر بدن انسان را مورد مطالعه قرار میدهد. هدف نهایی، پیشگیری از بروز بیماریهای شغلی و حوادث ناشی از کار، و در نتیجه، افزایش بهرهوری و کیفیت زندگی نیروی کار است.
این دانش، متخصصان بهداشت حرفه ای را قادر میسازد تا با ارزیابی و کنترل مخاطرات شغلی، محیط کار ایمن و سالمی را برای کارکنان فراهم کنند. از طریق درک عمیق از اصول سمشناسی و اپیدمیولوژی بیماریهای شغلی، این متخصصان میتوانند برنامههای پیشگیرانه موثری را طراحی و اجرا کرده، و به کاهش هزینههای ناشی از بیماریهای شغلی و حوادث کار کمک کنند.
این پکیج شامل نمونه سوالات استخدامی سم شناسی شغلی و بیماری های ناشی از کار به همراه پاسخنامه تشریحی می باشد و در ادامه نیز تصویر مربوط به بخشی از سوالات قرار داده شده است:
این درس، طیف گستردهای از موضوعات را شامل میشود، از جمله:
اصول سم شناسی: مفاهیم پایه سم شناسی، مسیرهای ورود سموم به بدن، جذب، توزیع، متابولیسم و دفع سموم، مکانیسمهای اثر سموم بر سلولها و اندامها.
سم شناسی عوامل شیمیایی، فیزیکی، بیولوژیکی و ارگونومیکی: بررسی اثرات مواد شیمیایی مختلف (حلالها، فلزات سنگین، گازها، گرد و غبار)، عوامل فیزیکی (صدا، ارتعاش، پرتوها، گرما، سرما)، عوامل بیولوژیکی (ویروسها، باکتریها، قارچها، انگلها) و عوامل ارگونومیکی (وضعیتهای نامناسب بدنی، حرکات تکراری، بارهای سنگین) بر سلامت شاغلین.
بیماری های ناشی از کار: شناسایی، تشخیص و پیشگیری از بیماریهای شغلی شایع مانند پنوموکونیوزها، سرطانهای شغلی، بیماریهای پوستی شغلی، اختلالات اسکلتی-عضلانی، بیماریهای عصبی ناشی از کار و بیماریهای عفونی شغلی.
روشهای ارزیابی و کنترل مخاطرات شغلی: اندازهگیری و پایش آلایندههای محیط کار، استفاده از وسایل حفاظت فردی، تهویه صنعتی، ایمنسازی فرآیندهای کاری و برنامههای آموزشی بهداشت حرفه ای.
قوانین و مقررات بهداشت حرفه ای: آشنایی با قوانین و مقررات ملی و بینالمللی مرتبط با بهداشت حرفه ای، حقوق و مسئولیتهای کارفرمایان و کارکنان در زمینه سلامت شغلی.
با توجه به افزایش آگاهی عمومی و قوانین سختگیرانهتر در زمینه بهداشت و ایمنی محیط کار، نیاز به متخصصان بهداشت حرفه ای در صنایع مختلف رو به افزایش است. این امر باعث شده است که درس سم شناسی شغلی و بیماری های ناشی از کار به یکی از منابع اصلی و مهم در آزمونهای استخدامی مرتبط با بهداشت حرفه ای تبدیل شود. انتظار میرود که در آینده، سوالات این حوزه در آزمونهای استخدامی به سمت ارزیابی دانش کاربردی و توانایی حل مسئله در محیطهای کاری واقعی سوق پیدا کند. بنابراین، داوطلبان باید علاوه بر تسلط بر مفاهیم نظری، با کاربردهای عملی این دانش در صنایع مختلف نیز آشنا باشند.
درس سم شناسی شغلی و بیماری های ناشی از کار، یکی از کلیدیترین و پرسوالترین دروس در آزمونهای استخدامی بهداشت حرفه ای است. موفقیت در این آزمونها، نیازمند آمادگی جامع و تسلط بر تمامی مباحث این درس است. سوالات این حوزه معمولاً ترکیبی از مفاهیم نظری، مسائل محاسباتی و سناریوهای عملی است که توانایی داوطلب در تشخیص، ارزیابی و کنترل مخاطرات شغلی را مورد سنجش قرار میدهد.
برای کسب آمادگی لازم، توصیه میشود که داوطلبان ابتدا با مطالعه دقیق منابع اصلی و معتبر، پایههای علمی خود را تقویت کنند. سپس، با حل نمونه سوالات و آزمونهای سالهای گذشته، با نحوه طرح سوالات آشنا شوند.
سم شناسی شغلی و بیماری های ناشی از کار، نه تنها یک درس مهم در رشته بهداشت حرفه ای است، بلکه یک ابزار قدرتمند برای حفظ سلامت و ایمنی نیروی کار و ارتقای بهرهوری در محیطهای کاری است. تسلط بر این دانش، متخصصان بهداشت حرفه ای را قادر میسازد تا با شناسایی و کنترل مخاطرات شغلی، محیط کار ایمن و سالمی را برای کارکنان فراهم کنند و از بروز بیماری های شغلی و حوادث ناشی از کار جلوگیری کنند. در نهایت، این امر منجر به کاهش هزینههای ناشی از بیماری های شغلی، افزایش بهرهوری و بهبود کیفیت زندگی نیروی کار خواهد شد.
ارتقای سلامت و پیشگیری از بیماری های شغلی، هدفی چندوجهی و پویا است که نیازمند رویکردی جامع و یکپارچه در محیط کار میباشد. این مهم، فراتر از صرفاً رعایت قوانین و مقررات ایمنی، شامل ایجاد فرهنگی سازمانی است که در آن سلامت و رفاه کارکنان در اولویت قرار دارد. برنامههای ارتقای سلامت شغلی باید با شناسایی دقیق مخاطرات موجود در محیط کار آغاز شوند، از جمله عوامل شیمیایی (مانند حلالها، فلزات سنگین)، عوامل فیزیکی (مانند صدا، ارتعاش، پرتوها)، عوامل بیولوژیکی (مانند ویروسها، باکتریها) و عوامل ارگونومیکی (مانند وضعیتهای نامناسب بدنی، حرکات تکراری). پس از شناسایی، ارزیابی دقیق ریسک هر یک از این عوامل ضروری است تا میزان خطر و پتانسیل آسیبرسانی آنها مشخص شود. سپس، باید برنامههای کنترلی مناسب و موثر طراحی و اجرا گردند، که شامل حذف یا جایگزینی عوامل زیانآور، مهندسی کنترل (مانند تهویه صنعتی)، اقدامات مدیریتی (مانند آموزش و آگاهسازی کارکنان، تغییر رویههای کاری)، و استفاده از تجهیزات حفاظت فردی (PPE) میشود. علاوه بر این، پایش مستمر و ارزیابی دورهای اثرات برنامههای کنترلی، برای اطمینان از اثربخشی و بهبود مداوم آنها ضروری است. در نهایت، یک برنامه موفق ارتقای سلامت شغلی باید مشارکت فعال کارکنان و مدیریت را در تمامی مراحل فرآیند، از شناسایی مخاطرات تا اجرای برنامههای کنترلی، تضمین کند، و از طریق ایجاد محیط کاری سالم و ایمن، به افزایش بهرهوری، کاهش هزینههای ناشی از بیماریهای شغلی، و ارتقای کیفیت زندگی کاری کارکنان کمک کند.
سمومی که آنتی کولین استراز هستند و منجر به توقف عمل هیدرولیز استیل کولین می گردند، چـه نـام دارد؟ الف) کلره ب) فسفره ج) ضد انعقاد د) آلی نیتروژنه |
گزینه (ب) صحیح است توضیحات: مواد سمی که به عنوان آنتی کولین استراز شناخته می شوند، در واقع به دستهای از ترکیبات شیمیایی تعلق دارند که عمدتاً فسفره (ارگانوفسفرهها) هستند. این مواد با مهار آنزیم استیل کولین استراز (AChE) عمل میکنند. استیل کولین استراز آنزیمی حیاتی در سیستم عصبی است که وظیفه آن تجزیه یا هیدرولیز انتقال دهنده عصبی استیل کولین (ACh) پس از انتقال پیام عصبی است. چگونگی عملکرد سموم فسفره به عنوان آنتی کولین استراز: 1. استیل کولین و انتقال عصبی: استیل کولین یک انتقال دهنده عصبی مهم است که در بسیاری از عملکردهای بدن از جمله انقباض عضلات، ضربان قلب، ترشحات غدد و انتقال پیامهای عصبی در مغز و سیستم عصبی محیطی نقش دارد. هنگامی که یک پیام عصبی ارسال میشود، استیل کولین از پایانههای عصبی آزاد شده و به گیرندههای خود در سلولهای هدف متصل میشود. 2. عملکرد استیل کولین استراز: پس از انتقال پیام عصبی، استیل کولین باید به سرعت غیرفعال شود تا تحریک عصبی پایان یابد و سلول عصبی برای دریافت پیام بعدی آماده شود. این عمل توسط آنزیم استیل کولین استراز انجام میشود که استیل کولین را به کولین و اسید استیک تجزیه میکند. 3. مهار استیل کولین استراز توسط سموم فسفره: سموم فسفره (ارگانوفسفرهها) با اتصال به آنزیم استیل کولین استراز و مهار فعالیت آن، مانع از تجزیه استیل کولین میشوند. در نتیجه، استیل کولین در سیناپسهای عصبی تجمع یافته و باعث تحریک بیش از حد گیرندههای استیل کولین میگردد. پیامدهای مهار استیل کولین استراز: تجمع استیل کولین در سیستم عصبی منجر به مجموعهای از علائم و نشانههای مسمومیت میشود که به سندرم کولینرژیک معروف است. این سندرم میتواند شامل موارد زیر باشد: • علائم موسکارینی: افزایش ترشحات (مانند بزاق، اشک، عرق)، تنگی مردمک چشم (میوز)، برونکواسپاسم (تنگی راههای هوایی)، اسهال، استفراغ، و کاهش ضربان قلب (برادیکاردی). • علائم نیکوتینی: انقباض عضلات اسکلتی، لرزش عضلات، ضعف عضلانی، و افزایش ضربان قلب (تاکیکاردی) در مراحل اولیه مسمومیت. • علائم سیستم عصبی مرکزی (CNS): اضطراب، سردرد، گیجی، تشنج، کما، و در نهایت، نارسایی تنفسی و مرگ. چرا گزینههای دیگر نادرست هستند: • الف) کلره: ترکیبات کلره (مانند ارگانوکلرهها) نیز سمی هستند و برخی از آنها خاصیت حشره کشی دارند، اما مکانیسم اصلی سمیت آنها معمولاً مهار استیل کولین استراز نیست. ارگانوکلرهها بیشتر بر سیستم عصبی از طریق مکانیسمهای دیگری مانند اختلال در کانالهای سدیمی عمل میکنند. • ج) ضد انعقاد: سموم ضد انعقاد، مانند وارفارین، بر مکانیسم انعقاد خون تاثیر میگذارند و هیچ ارتباطی با مهار استیل کولین استراز ندارند. این سموم باعث جلوگیری از تشکیل لخته خون و افزایش خطر خونریزی میشوند. • د) آلی نیتروژنه: ترکیبات آلی نیتروژنه یک دسته بسیار وسیع از ترکیبات شیمیایی هستند. اگرچه برخی از سموم ممکن است حاوی نیتروژن باشند، اما عنوان "آلی نیتروژنه" به طور خاص به سموم مهارکننده استیل کولین استراز اشاره نمیکند. در حالی که برخی از ترکیبات نیتروژنه ممکن است اثرات سمی داشته باشند، اما مکانیسم اصلی مهار استیل کولین استراز به طور مشخص به ترکیبات فسفره (ارگانوفسفرهها) مربوط میشود. در نتیجه: بهترین و دقیقترین گزینه برای توصیف سمومی که آنتی کولین استراز هستند و عمل هیدرولیز استیل کولین را متوقف میکنند، گزینه ب) فسفره است. ارگانوفسفرهها گروه اصلی از سمومی هستند که با این مکانیسم عمل میکنند و بسیار مهم و شناخته شده در سم شناسی به شمار میروند، به ویژه در زمینه حشره کشها و سموم عصبی. |
کدام ترکیب از کیلیت کننده ها محسوب میشود؟ الف) اسید دلتا آمینولو ولینیک ب) بال ج) پورفیرین د) کوپروپورفیرین |
گزینه (ب) صحیح است توضیحات: کیلیت کننده ها (Chelating Agents) چه هستند؟ کیلیت کننده ها موادی هستند که می توانند با یون های فلزی پیوند برقرار کرده و ترکیبات حلقوی پایداری به نام "کیلیت" تشکیل دهند. این پیوند باعث می شود که یون های فلزی از حالت فعال و سمی خود خارج شده و به صورت ترکیبات محلول در آب درآیند که به راحتی از بدن دفع می شوند. نقش کیلیت کننده ها در سم شناسی: در سم شناسی، کیلیت کننده ها نقش بسیار مهمی در درمان مسمومیت با فلزات سنگین ایفا می کنند. فلزات سنگین مانند سرب، جیوه، آرسنیک و ... می توانند به پروتئین ها و آنزیم های حیاتی بدن متصل شده و عملکرد آنها را مختل کنند. کیلیت کننده ها با اتصال به این فلزات، آنها را از بافت ها و اندام های بدن جدا کرده و از طریق ادرار یا مدفوع دفع می کنند. توضیح گزینه های سوال: • الف) اسید دلتا آمینولو ولینیک (Delta-Aminolevulinic Acid): این ماده یک ترکیب حد واسط در مسیر سنتز هم (Heme) است که برای ساخت هموگلوبین و سایر ترکیبات مهم در بدن ضروری است. اسید دلتا آمینولو ولینیک یک کیلیت کننده محسوب نمی شود. بلکه در واقع، مسمومیت با سرب می تواند باعث تجمع این ماده در بدن شود، زیرا سرب آنزیم های مسیر سنتز هم را مهار می کند. • ب) بال (BAL - British Anti-Lewisite): بال (Dimercaprol) یک کیلیت کننده کلاسیک و شناخته شده است که به طور خاص برای درمان مسمومیت با فلزات سنگین مانند آرسنیک، جیوه، سرب و طلا استفاده می شود. بال حاوی دو گروه تیول (-SH) است که می توانند به یون های فلزی متصل شده و کمپلکس های پایدار و محلول در آب تشکیل دهند. این کمپلکس ها از طریق کلیه ها دفع می شوند. • ج) پورفیرین (Porphyrin): پورفیرین ها دسته ای از ترکیبات حلقوی آلی هستند که هسته اصلی بسیاری از مولکول های زیستی مهم مانند هموگلوبین، میوگلوبین و سیتوکروم ها را تشکیل می دهند. پورفیرین ها به عنوان کیلیت کننده در درمان مسمومیت ها استفاده نمی شوند. بلکه در بیماری های پورفیری، اختلال در سنتز پورفیرین ها رخ می دهد و این مواد در بدن تجمع می یابند. • د) کوپروپورفیرین (Coproporphyrin): کوپروپورفیرین نیز یکی دیگر از ترکیبات حد واسط در مسیر سنتز هم است. همانند پورفیرین، کوپروپورفیرین نیز به عنوان کیلیت کننده استفاده نمی شود. مقادیر غیرطبیعی کوپروپورفیرین در ادرار می تواند نشان دهنده برخی بیماری ها یا مسمومیت ها (مانند مسمومیت با سرب) باشد، اما خود کوپروپورفیرین نقش کیلیت کنندگی ندارد. در بین گزینه های ارائه شده، بال (BAL) تنها ترکیبی است که به طور مشخص به عنوان یک کیلیت کننده در درمان مسمومیت با فلزات سنگین به کار می رود. سایر گزینه ها (اسید دلتا آمینولو ولینیک، پورفیرین و کوپروپورفیرین) نقش کیلیت کنندگی ندارند و یا در شرایط خاصی ممکن است به صورت غیر مستقیم با متابولیسم فلزات در ارتباط باشند اما به عنوان داروهای کیلیت کننده استفاده نمی شوند. |
دیدگاهها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.